We hadden het al
eens gehad over het ontstaan van de navigatie in januari 2015.
Nu wil ik het eigenlijk even over de Nederlandse
lichtschepen hebben.
Deze waren vroeger een belangrijk onderdeel voor de
navigatie in de kustwateren. Ze lagen op posities waar men gevaar kon
verwachten zoals bijv. zandbanken en ondiepten.
De Nederlandse schepen vielen onder het Directoraat–Generaal Scheepvaart en Maritieme Zaken, bij de bouw
kregen ze een nummer. Door het rouleringssysteem i.v.m. het onderhoud kon het
zijn dat de Terschellinger Bank op de
plaats van de Texel lag of omgekeerd.
Uiteraard veranderde men wel de naam op de romp van het schip.
De Texel lag voor
de aanloop naar het Marsdiep met zijn Haakse gronden. De Texel met bouwnummer 11 is in de zware storm, die op 1oktober 1991
de Noordzee teisterde, van haar ankerketting geslagen om vervolgens op 2 oktober
in de vroege ochtend te stranden op de Hondsbossche Zeewering. Bergers zagen
geen kans haar te bergen en op 5 december was zij al gesloopt.
Het lichtschip met bouwnummer 10 ligt sinds 1996 als Texel gemeerd in de museumhaven Willemsoord
in Den Helder.
De lichtschepen met de naam Noord Hinder en Goeree
lagen voor de aanloop naar Hoek van Holland. De lichtschepen hadden een
bemanning van elf man; een Kapitein, een stuurman, een hoofdmachinist, drie machinisten,
drie lichtwachten, een scheepsjongen en uiteraard een Kok. Men liep een wacht
van 4 uur op 4 uur af. Ook deden ze meteorologische waarnemingen, om het uur
lichtten ze de kustwacht in over de weerssituatie per radio. Ook namen ze watermonsters
i.v.m. de watervervuiling. Ze waren uitgerust met twee generatoren voor de
stroomvoorziening. Voorzien van een lichtopstand met uiteraard hierop het
licht, een mast voor de semafoor waar men stormwaarschuwingen in kon hangen,
een misthoorn en een radiobaken met een vaste zendfrequentie in een morsecode.
Schepen uitgerust met een radio-richtingzoeker konden hen peilen. Peilde een
marconist of stuurman meerdere radiobakens dan verkreeg men een kruispeiling
die in de zeekaart werd gezet, dit was dan de positie van het schip. Later kregen
de lichtschepen een Racon baken* voorzien van een morseletter.
Deze stormwaarschuwing, hangend in de semafoor, zag men ook bij iedere haven die aan zee lag. Door de moderne communicatie zijn ze verdwenen. |
Op deze site (klik) kun je van alles zien en lezen over het lichtschip Noord Hinder. Veel foto's ook van het interieur.
Om de twee weken werd de bemanning afgelost, ook werden ze
dan voorzien van brandstof en verse proviand. Vaak hadden ze in de tijd dat de
makreel zich op de Noordzee bevond, verse gerookte makreel voor de ruilhandel.
Even stoppen, een paar flessen drank overreiken en wij hadden heerlijke
gerookte makreel, zij een clandestiene borrel.
De Nederlandse lichtschepen op de Noordzee zijn nu verdwenen.
De Noord Hinder met bouwnummer 9 werd in oktober 1979 verkocht en werd een
winkelschip te Walsoorden. Op haar plek ligt nu een superlichtboei, haar
Racon code is een T, in morse één lange streep. De West Hinder van België voor
de aanloop naar de Westerschelde is in de zomer van 1992 vervangen door een toren
met misthoorn, haar Racon baken zendt de letter W kort lang lang.
Hier en daar te lande liggen ze nu bij een nautisch museum,
een enkel lichtschip werd restaurant. Loop er naar binnen, op het menu zal vast
een Captains dinner staan. Eet smakelijk!
Positie lichtschepen voor de kust. |
*Racon is een radarbaken dat door de zendimpuls van een in
zijn buurt zijnd radar geactiveerd wordt. Het schip krijgt dan een peiling met
afstand en weet gelijk zijn positie.
Recht zo die gaat!
F.L.Woodleg
Hej Peter,
BeantwoordenVerwijderenWat hebben ze leuke dingen gemaakt van die oude lichtschepen. Zou best wel eens in het 1kamerhotel willen logeren. Leuk stukje!
Kram Els