bij het scheepvaartmuseum

bij het scheepvaartmuseum
Als schipper van het V.O.C. schip de Amsterdam

dinsdag 24 februari 2015

De m.s. Leprechaun





Deel I


Het was eind mei 1970 en de schoollokalen van de Hogere Zeevaartschool van het Zeemanshuis te Amsterdam begonnen mij flink te benauwen, evenals de leraren met hun berekeningen van en over Zeevaartkunde en Zeemanschap. Dan maar even een zomervlucht naar zee. In de afgelopen schoolperiode wel het diploma Radarwaarnemer en een Algemeen Certificaat van Radiotelefonist gehaald, dus het was niet echt een verloren tijd.


Ik had toen nog wel iets meer haar.


Ongeveer een jaar voordat ik naar de Zeevaartschool zou gaan kreeg ik de kans om als "stuurman met vrijstelling*" (dispensatie) aan te monsteren op de ‘Blue Marleen’, bevracht door Gruno, call sign PFPJ van Rederij Blue Anchor, genoemd naar een Public House in London.
Gebruik makend van dezelfde vrijstelling mocht ik nu aanmonsteren op de Leprechaun van Scheepvaartbedrijf ‘Gruno’. 
Deze scheepvaartonderneming zal in onze herinnering blijven door het boek GRUNO 1937-2002, geschreven door Jan Anderiesse & Leslie Spurling.




De foto’s betreffende de schepen in deze blog zijn van Jan Anderiesse die nog als machinist op de Leprechaun heeft gevaren. In 2003 hebben Jan, Gonny en ik in Fenit nog een Guinness gedronken in the local pub. Wij deden in dat jaar een rondtoer langs Ierse havens.


Jan, Gonny en ik in Ierland in 2003. The local pub.


* Vrijstelling: kon men krijgen als een kapitein/rederij je bekwaam achtte om zelfstandig wacht te lopen op zee, je moest dan een test doen bij de Scheepvaartinspectie.

Volgende week het vervolg, de Leprechaun in Amsterdam in de zomer van 1970.
Met een bezoek aan boord van de The Saté Babi Boys.
En... met heerlijke recepten van Schurfje.


Deel II



Leprechaun toen hij nog Skum heette


De Leprechaun (ex Skum) van 1948 had een laadvermogen van 350 ton, de motor was een Werkspoor met een vermogen van 224 pk die haar een snelheid deed ontwikkelen van 8 knopen.
Begin juli kreeg Kapitein Jaap opdracht van de bevrachters van Gruno om naar Par te varen. Deze haven is gelegen aan de zuidkust van Engeland. Een lading chinaklei (porseleinaarde) in zakken voor Amsterdam welke gelost moest worden bij de Rietlanden in het Oostelijk Havengebied (heden ten dage is dit een woonwijk). 
Deze losplaats was niet ver van de Indische buurt waar klasgenoot Frans woonde. Even een telefoontje naar Frans voor een biertje aan boord van de Leprechaun. Frans had Henk, zijn buurtgenoot en gitaarvriend waarmee hij ook samen op de ULO had gezeten, meegebracht. Ze vormden samen het duo The Saté Babi Boys en buurman Willem was hun impresario. 
Zoals altijd waren ze gedrieën op hun fiets gestapt om naar de boot van Piet te gaan. Het opstappen op de fiets ging hen minder goed af toen ze in de vroege ochtend naar huis wilden gaan, maar toen ze eenmaal op hun fiets zaten met de nodige bijgeluiden hoorde ik Willem nog tegen Henk zeggen: ‘Fiets jij maar achteraan!’ Het schurfje* dat wij zo rond middernacht hadden gemaakt met o.a. gebakken uien deed samen met het bier en de jonge klare z'n werk.


Het kantoor van Gruno gezien vanaf  'Het Stenen Hoofd' in Amsterdam.
Dit is allemaal gesloopt.


Enkele dagen later was de Leprechaun gelost, waren de fietsen van Frans en Henk aan boord genomen en onder toeziend oog van Kapitein Jaap verhaalden zij het schip naar 'Het Stenen Hoofd’ waar wij op orders moesten wachten voor nieuwe lading. Willem stond al op de kade op ons te wachten en kon zo mooi de trossen aannemen. 
Kapitein Jaap trakteerde ons op een biertje en een goed zeemansverhaal. Hij ging daarna naar huis in zijn Daffodil. Zie je het voor je, een man van bijna twee meter en 120 kg zwaar?! 
Wij hadden ook nog wat te doen, ik zou the boys en Willem in contact brengen bij mijn stamcafés de Montparnasse* in de Nieuwebrugsteeg, de Haven van Texel* op de hoek van de Sint Olofssteeg en de De Rode Laars op de Zeedijk. 
Willem kreeg als impresario de mogelijkheid om bij de lady bartenders The Saté Babi Boys op de kaart te zetten en wij de streepjes op onze bierviltjes. Nu hadden the boys muzikaal het getij tegen. Instrumentaal waren Andy Tielman en zijn Tielman Brothers met hun Indo Rock ‘the boys’ al voor gegaan, evenals Hank B. Marvin & Bruce Welch bekend van The ShadowsHet tijdperk van de Beatles en Rolling Stones was er nu. 

Bij het verlaten van De Rode Laars stelde ik voor om de avond te evalueren onder een afzakkertje in de Corsobar aan de Korte Niezel hoek Oudezijds Achterburgwal, bij Japie die kok was geweest op schepen van de Gruno, hij had altijd wel een goed verhaal. In deze Corsobar liet Willem ons weten dat het werk als impresario te zwaar was naast zijn volwaardige baan als touringcarchauffeur. Japie kon het er ook niet bij doen naast zijn baan als kastelein en Piet had geen verstand van muziek en dus zaten The Saté Babi Boys zonder impresario. Japie werd er getuige van hoe twee gitaarvrienden konden huilen over hun droom op muzikaal gebied die nu was gestrand. Nadat Willem de glazen weer had laten vullen droogden de tranen snel.


The Saté Babi Boys


Staand op de foto links Rina achter haar broer Frans met gitaar, Henk met baardje rechts eveneens met gitaar. Rina luistert hier zeer aandachtig naar de akkoorden van The Boys. Het ging wel eens mis als ze te lang bij kastelein Ernst waren geweest. En waar was Bea?
  
Frans en Henk wilden allebei wel een gezin stichten. Frans maakte zijn studie af aan de Zeevaartschool, werd stuurman op de tankvaart en trouwde met Bea. Toen hun eerste zoon zich aankondigde ging hij aan de wal en werken bij Traffic Centre IJmuiden/Noordzeekanaal tot zijn pensionering. 
Op mooie dagen fietst hij zo nu en dan met kleinzoon Steef langs de schepen in de haven en bij de sluizen van IJmuiden. Wanneer Steef op een dag zal vragen: ‘Opa, waar draaien ze muziek van Freddy Quinn?’ zullen opa en oma weten dat ze hem uit gaan wuiven als zijn schip tussen de pieren van IJmuiden naar zee en vreemde kusten gaat.
Van Henk en Willem niet veel meer vernomen na de dramatische nacht bij Japie. In mijn herinnering zie ik ze nog bedroefd wegslingeren op hun fietsen via het Oudekerksplein* richting Warmoesstraat.
De Leprechaun ging enkele dagen later sojameel in bulk laden voor Wells-next-the-Sea gelegen aan de noordoostkust van Engeland.


Aanloop Wells-next-the-Sea


Het lossen zou ongeveer vier dagen duren met het weekend ertussen. Kapitein Jaap kon hier mooi het toezicht op houden. De tijd dat wij in Amsterdam lagen was hij bij zijn gezin geweest, dus nu moest ik maar even van boord. Wells had een goede busverbinding met Norwich en een uitstapje naar Vera the lady bartender van The Ferry Inn vond ik een relaxed idee. 
Een telefoontje naar haar moeder dat ik weer eens zin had in een echt English Breakfast ontlokte haar de woorden ‘Oh Peet, you are so welcome, we’re running out of sigarets’. Ik had nog wel iets in de bootsmanskist.

Nu ik 45 jaar later terugkijk plaats ik de foto’s van The Boys van nu met hun echtgenotes:


Frans weer links en Henk rechts.



En Willem, de impresario.


En dan Gon (chefkokkin Catharina) en ikzelf.


Japie heeft AOW en gaat iedere ochtend om tien uur nog altijd koffie drinken in de Montparnasse en blijft het café zo noemen. Anita, de oude eigenaresse, woont met haar Zweedse zeeman in Stockholm.

*       Schurfje: De beloofde recepten vind je op een nieuwe pagina bovenaan in de balk. Je komt er ook door HIER te                         klikken.

**      Café Montparnasse heet nu Café de hartjes.

***     Café Haven van Texel: is nu restaurant de Haven van Texel. 

*****  Oudekerksplein: De kerk op dit plein stamt uit 1306 en is tevens het oudste gebouw van Amsterdam. 
         In 1584 mochten de kooplieden er beurs in houden, tegenwoordig staat zij in het centrum van de Rosse buurt. 
         Vlakbij is het hofje “Den Ouden Wip” gelegen, hier wonen gepensioneerden uit de prostitutie.

Recht zo die gaat!

F.L.Woodleg


11 opmerkingen:

  1. Nou, wat een ontzettend mooie en leuke vakantie was dat!
    Ook een geweldig mooi land. En het leuke bezoek aan Bram en Olga niet te vergeten.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. ierland ; met een tinkerwagen trektocht maken prachtig, op je ooie dooie gemakje
    mien

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hej Peter. Ik heb ingesteld dat ik een e mail krijg op het moment dat je een bericht plaatst. Leuk om te lezen. Ik blijf wel altijd met een paar vragen zitten waar ik benieuwd(haha) naar ben maar die bewaar ik wel voor als we elkaar weer zien. Groet Jan

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoi Peter,

    Wat een leuke foto met zo'n grote kop haar, knappe vent hoor!
    Ik kan me voorstellen dat je genoeg krijgt van lessen als je grote wens is om te varen. Fijn dat je dan kan afwisselen.
    Ik moet nu al lachen om de naam the sate babi Boys en kijk al weer uit naar het vervolg. Schurfje klinkt niet zo veelbelovend maar ik hoop dat ik me heel erg vergis want recepten vind ik altijd erg leuk om uit te proberen.

    Groetjes Els

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bij aankomst in Zweden maak ik voor jullie schurfje Els :-).

      Verwijderen
  5. Ierland, ik ben er nooit geweest maar lijkt me een prachtig land.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi kapitein ,,Piet,,
    Wat een leuk stukje over de Satè Babi Boys!

    groetjes, Bea

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hallo Piet en Gon,
    Het verhaal is heel leuk geworden Piet. Knap gedaan hoor,ik heb me rot gelachen. Jij weet nog meer van Amsterdam als ik. Ik heb hem ook naar Rina gestuurd en naar de jongens van mij .
    En naar Henk en naar Wim Meijer, hij wordt dit jaar 80. Zal ik ook eens naartoe gaan, een tijd niet meer bij hem geweest. Hij woont in Amsterdam Noord. Henk zie ik volgend weekend, dus dat wordt lachen.
    Die foto's van de Amstelstroom, gebruik je die voor een ander verhaal over scheepvaart?
    Groetjes Frans en Bea.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ja Frans, in een van de volgende blogjes komt de Amstelstroom aan de beurt.
    Bedankt voor je leuke reactie. Wij zien elkaar weer in de herfst!
    Groetjes Piet en ook van Gon

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hoi Peter,

    Geweldig leuk stukje weer. Het is me inmiddels wel duidelijk dat je ontzettend veel lol hebt gemaakt in je jonge jaren en ik begin te denken dat er geen kroeg was in Amsterdam die je niet wist te vinden.

    Groetjes Els

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hallo Piet,
    Dat is jaren geleden! Ik ben de saté babi boy met de baard (en later met de kale grijze kop met Frans en onze vrouwen op de foto).
    Ik moet toegeven, dat ik al die kroegen niet meer zou weten te vinden maar de boottocht over het IJ herinner ik me nog wel. De smaak van schurfie is me ook een beetje ontschoten maar als ik je recepten lees, krijg ik wel weer een idee.
    Ik ben uiteindelijk wel over de teleurstelling heen gekomen dat jij ons ook niet naar de muzikale wereldtop hebt gebracht. Ik ben nog wel een aantal jaren als gitarist met verschillende bandjes doorgegaan maar ook daar is (helaas) een eind aan gekomen.
    Ik zie Frans en Bea nog regelmatig, pas geleden nog met z'n vieren (ook met mijn vrouw Diny) "Chinese Schurfie"gegeten en dat is altijd weer herinneringen ophalen en slap lullen over vroeger.
    Leuk verhaal, het ga je goed en (via Frans) hoor ik nog regelmatig over je.

    Groeten,

    Henk van der Laak

    BeantwoordenVerwijderen